ابزار دقیق چیست؟
بدون اغراق می توان گفت ابزار دقیق قلب تپندۀ هر پروسه صنعتی می باشد. ابزار دقیق به زبان ساده ابزار دقیق تمام آن چیزی است که به “اندازه گیری و کنترل” ارتباط پیدا می کند. در هر پروسه صنعتی بایستی تعدادی از پارامترها به طور مداوم “مانیتور و کنترل” شوند.این مسئله فقط به کمک علم ابزار دقیق قابل انجام می باشد. همانطور که می دانید تمامی این پارامترها بایستی ابتدا “اندازه گیری” و سپس “کنترل” شوند. این کمیت ها به طور معمول شامل دما، فشار، جریان، سطح و… می باشند.
تعریف رسمی و علمی ابزار دقیق چیست ؟
اگر بخواهیم بگوییم ابزار دقیق چیست ؟ یکی از بهترین رفرنس ها جامعه ابزار دقیق آمریکا (Instrument Society of America) می باشد. از نظر آن ها تجهیزات ابزار دقیق به تمامی تجهیزاتی گفته می شود که: برای “نظارت ، اندازه گیری و کنترل” یک پروسه استفاده می گردند.
ابزار دقیق پیشرفته چیست؟
به بیان دیگر به تجهیزی گویند که می تواند تمامی متغیرهای فیزیکی یک پروسه را اندازه گیری یا تغییر دهد. این پارامتر ها عبارتند از: جریان، دما، سطح، فشار و…این ابزار ها می توانند شامل تجهیزاتی بسیار ساده از جمله “ولو” و ” ترانسمیتر” باشند. و یا تجهیزات بسیار پیچیده تر مانند “آنالایزر ها” باشند. تجهیزات کنترلی شامل سلنوئید ها، ولوها، کلید ها و رله ها می باشند. به کمک این تجهیزات می توان مقادیر پارامترهای سایت را کنترل نمود. مقادیر اندازه گیری شده یا شامل اندازه خود پارامتر است و یا نشان دهنده اختلاف بین دو مقدار می باشند. برای مثال می توانیم اختلاف فشار و یا میزان دمای سیال عبوری یک لوله را در نظر بگیریم. سایر پارامتر ها نیز شامل جریان،دما،سطح،دانسیته،ویسکوزیته، رادیو اکتیویته و اندازه های مربوط به پروسس می باشند.
ادوات ابزار دقیق چیست؟
برای اندازه گیری هر یک از این پارامترها چندین تجهیز ابزار دقیق قابل تعریف می باشند.مثال: برای المان فشار از گیج های فشار درانواع مختلف و یا ترانسمیتر فشار و …استفاده می گردند. در ادامه متن به این سوال پاسخ می دهیم که پارامترهای اندازه گیری در مهندسی ابزار دقیق چیست ؟
اندازه گیری پارامتر دما
دما یک کمیت فیزیکی است که با مفاهیم گرما و سرما بیان می گردد. این پارامتر بر اساس میزان انرژی جنبشی متوسط نسبت به جرم ماده سنجیده می شود. در سایت های صنعتی میزان دمای اندازه گیری شده مانند کمیت های دیگر حائز اهمیت می باشد. میزان دما توسط یک ترمومتر از قبیل ترموکوپل ، سنسور PT100 و…اندازه گیری می شود. این تجهیزات در یک یا دو اسکیل متفاوت کالیبره می شوند. رایج ترین آنها مقیاس سلسیوس می باشد، مقیاس های رایج دیگر نیز فارنهایت و کلوین می باشند.
اندازه گیری پارامتر فشار
اندازه گیری فشار به مفهوم اندازه گیری میزان نیرویی است که یک سیال(مایع یا گاز) بر یک سطح معین وارد می کند. میزان فشار به طور معمول از روی نسبت نیرو به واحد سطح سنجیده می شود. تکنیک های زیادی برای اندازه گیری میزان فشار و خلاء مورد استفاده قرار می گیرد.
گیج فشار یا گیج خلاء چیست ؟
تجهیز ابزار دقیق که برای اندازه گیری و نمایش میزان فشار استفاده می شود ” گیج فشار یا گیج خلاء” می گویند. در این میان مانومتر یک مثال بسیار خوب است.از مانومتر برای اندازه گیری و نمایش فشار در عمق های متفاوت یک ستون از سیالات استفاده می کنند. قابلیت ویژه مانومتر همزمان بودن اندازه گیری و نمایش فشار می باشد.همینطور “بوردون گیج” یک تجهیز مکانیکی است که هم اندازه گیر و هم نمایشگر بوده و یکی از بهترین انواع شناخته شده “گیج” می باشد.
سیگنال های ابزار دقیق چیست؟
گیج فشار، میزان فشار را نسبت به فشار اتمسفر که صفر می باشد نشان می دهد. روش های دیگر اندازه گیری فشار شامل سنسورهایی است، که میزان فشار خوانده شده را به یک سیستم کنترلی یا نمایشگر از راه دور منتقل می کنند. یک “گیج خلاء” در واقع گیج فشاری است که فشارهای پایین تراز سطح اتمسفر را اندازه گیری می کند. به این فشار ها،فشار صفر می گوییم و دارای مقادیر منفی می باشند. کمیت های اندازه گیری شده بصورت سیگنال ابزار دقیق به تجهیز دیگر منتقل می شوند.
پرشر ترانسمیتر ابزار دقیق چیست؟
اندازه گیری پارامتر جریان
منظور از اندازه گیری جریان، سنجش میزان شار عبوری از یک حجم مشخص سیال می باشد. در میان تجهیزات ابزاردقیق فلومتر های جابجایی مثبت دارای تکنولوژی اندازه گیری مستقیم میزان شار عبوری از یک فلومتر هستند. این تجهیز ابزار دقیق با شمارش میزان دفعات پر و تخلیه شدن یک حجم ثابت از سیال، میزان شار عبوری را اندازه گیری می نماید.روش های دیگر اندازه گیری شار بر اساس اندازه نیروی تولید شده توسط یک جریان ثابت است. بر این اساس تجهیز ابزار دقیق می تواند بر یک میزان خاص از فشردگی غلبه نماید. سپس به طورغیرمستقیم میزان شار را اندازه گیری می کند. این دستگاه ها PD نیز نامیده می شوند.
فلو ترانسمیتر ابزار دقیق چیست
سنسور اندازه گیری سطح چیست
برای شناخت بهتر سنسور های اندازه گیری سطح می بایست ابتدا بدانیم که فلوتر سوئیچ چیست؟ فلوتر سوئیچ یک نوع سنسور اندازه گیری سطح است. که برای اندازه گیری سطح مایع در مخازن به کار می رود. این سوئیچ ممکن است برای کنترل یک پمپ نیز به کار برود. مثلا به عنوان نمایشگر یا سیستم آلارم یا کنترل کننده تجهیزات دیگر به کار برده می شود. یکی از انواع این سنسور ها فلوتر سوئیچ جیوه ای می باشد.
ابزار دقیق پالایشگاه
یک نوع دیگر از فلوتر سوئیچ ها ، یک راد را بالا می برد تا یک میکرو سوئیچ را تحریک کند. یک کاربری معمول این تجهیز برای سامپ پمپ ها و پمپ های میعانی است. برخی از فلوتر سوئیچ ها دارای یک سوئیچینگ دو مرحله ای می باشند. به محض اینکه سیال به نقطه تریگر (نقطه ماشه ای) مرحله اول می رسد، پمپ مربوطه فعال می گردد. اگر سیال به بالا رفتن ادامه داد، برای مثال به دلیل اینکه پمپ دچار خطا شود، سطح دوم تحریک می گردد. این مرحله ممکن است منبع سیال پمپ شونده را قطع کند، یا یک آلارم را فعال نماید.
لول سنج راداری رزمونت
سنسور سطح سنج راداری
اندازه گیری سطح به روش غیر تماسی با استفاده از سنسور سطح سنج راداری می باشد.روش اندازه گیری سطح سنج راداری مستقل از پارامترهای دما،فشار،چگالی،هدایت،بخار و یا گرد و غبار می باشد.در مهندسی ابزار دقیق استفاده از تجهیزات ابزار دقیق راداری رایج می باشد. استفاده از این تجهیزات جزو روش های دقیق و موثر اندازه گیری سطح مخازن در حد میلی متر می باشد. در هنگام فروش ارتفاع سنج راداری ،این تجهیز در مدل ها و مکانیزم های عملکرد متفاوتی عرضه می شوند. برای سطوح دارای مایعات متلاطم ، سطوح دارای فوم و یا کف با دقت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. انواع سطح سنج راداری را می توان تا ارتفاع ۷۰ متر در دما و فشار بالا استفاده نمود.
قیمت سطح سنج راداری
همچنین انواع سطح سنج ها محدودیتی برای استفاده در اسید ها ، باز ها ، الکل ها و نفت ندارند. این لول مترهای راداری تغییرات سطح را به صورت سیگنال پیوسته الکتریکی به تجهیزات کنترل ابزار دقیق ارسال می کنند. که جهت مانیتورینگ پیوسته مخازن مناسب می باشند. سطح سنج راداری مدل FMR51 یکی از مدل های کاربردی شرکت اندرس هاوزر (ENDRESS + HAUSER) می باشد.
